معرفی حمام خسرو اباد داورزن
1- موقعيت طبيعي اثر:
طول جغرافیای : 01- 57
عرض جغرافیای : 11- 36
ارتفاع از سطح دریا : 840 متر
دشت: از نوع خاک رس وبا گسل زلزله خیز سبزوار 25 کیلومتر فاصله دارد.
2-موقعيت فعلي اثر:
شهرستان داورزن - – دهستان كاه – روستای خسروآباد 500متر جنوب روستا
3- موقعيت پلاك ثبتي اثر:
پلاک اصلی 31
پلاک فرعی -
پلاک بخش 9
4-تاريخچه و وجه تسميه اثر:
با عنایت به اسلوب معماری بنا از قبیل طاقهای نیم بیضی و گهواره همچنین مصالح آجرهای 4 20 20 سانتی متر و گفته پیران ده بانی بنا کربلای غلامحسین بود ه که در دوره قاجاریه زندگی می کرده است . چون این بنا نزدیک روستا خسروآباد بوده است لذا به این نام اسم گذاری شده است.
5- سوابق پژوهشي اثر شناسايي ، بررسي، گمانه زني، حفاري:
گزارشات منتشر نشده بررسی شناسای تکمیلی باستان شناسی
بخش داورزن به سرپرستی حسین عباس زاده 1380 اظهارات شفاهی آقای محمد عبدالله زاده ثانی باستان شناس واحد باستان شناسی میراث فرهنگی و گردشگری سبزوار
6-نوع و توضيحات مالكيت اثر:
بنا خصوصي مي باشد و متعلق به روستا مي باشد .
ورثه مرحوم
کربلائی حسین
خسروآبادی
7- مشخصات اثر- تپه :
8- مشخصات اثر – بنا:
ورودی حمام از ضلع جنوبی است . حمام به صورت زنانه و مردانه در دو شیفت مجزا استفاده می شده لذا ورودی زنانه و مردانه آن از یک محل بوده است بعد از فضای ورودی سر بینه می باشد که چهار چشمه طاق با پوشش کلمبو به محوریت یک ستون سنگی فارسی بر در مرکز سر بینه پوشش شده است .
فضای بینه در ضلع شمالی غربی سر بینه قرار گرفته و انتهای آن با اطاق گلخن مجاور است . در ضلع جنوب غربی سر بینه فضای گرمخانه قرار دارد. در انتهای فضای گرمخانه خزینه قرار گرفته است .
پوشش سقف گرمخانه و بینه از نوع کجاوه می باشد و پوشش سقف گلخن از نوع طاق ضربی بصورت گهواره می باشد اطاق نظافت در شمال خزینه است و مسجد حمام در ضلع جنوبی سر بینه می باشد . فرم بنا مستطیل شکل است .
مصالح آن از نوع آجر به ابعاد 4*25*25 سانتی متر و 4*20*20 سانتی متر است . اندودی از ساروج در دیوارهای خزینه وجود دارد فضای گلخن و خزینه نسبت به فضای گرمخانه و سر بینه حدوداً 1 متر پایین تر است.
9- ويژگي اثر:
اثر مکمل خلاء اسناد تاریخی فرهنگی در دوره قاجاریه می باشد.
10- نوع بهرهبرداري اثر:
متروکه به علت واقع شدن حمام در محل سیل خیز وسیل سال 1285 هـ. ق کلاً روستا به ضلع شمالی مهاجرت کردند و این محل خالی از سکنه شده است و به همین دلیل حمام متروکه شده است.
11-اقدامات انجام شده در مورد اثر (حريم پيشنهادي):
حريم فني: هر گونه كشت وكار وحفر چاه تا فاصله 100 متري اطراف اثر ممنوع
حريم منظري : هر گونه ساخت وساز تا فاصله 300 متري در اطراف اثر ممنوع
حريم زیست محيطي: ايجاد هر گونه كارخانه دودزا، لرزنده تا فاصله 2 كيلومتري اثر ممنوع
حداکثر ارتفاع مجاز برای ا 5/4 متر برای ابنیه مجاور اثر می باشد.
12- توضيح دخل وتصرفات انجام شده ومشهود اثر:
هیچ گونه دخل و تصرفی در بنا صورت نگرفته است .
13- توضيح تعميرات گذشته در اثر:
قسمتهایی از پایه های خزینه با سیمان اندود شده است .
14- توضيحات ضروري واختصاصي اثر:
چون بنا متروک شده و مصالح بنائی گران شده است در صورت عدم ثبت روستائیان مصالح این حمام را می برند لذا به خاطر حفاظت قانونی از اثر تقاضای ثبت اثر در فهرست آثار ملی می شود.
15-شرح وضعيت موجود خطر پذيري ودلايل آسيبهاي وارده :
چون بنا از روستا دور است لذا ممکن است مردم چشم طمع به آجرهای آن داشته باشند و آن را از بین ببرند.
16- ذكر منابع و مأخذ گزارش
پژوهش میدانی : محمد عبدالله زاده ثانی باستان شناس ، مصطفی کرمانی برداشت کننده
ششتمد و کاظمی رسم کننده
بررسی شناسائی باستان شناسی سال 1385 به سر پرستی حسین عباس زاده اظهارات شفاهی آقای محمد عبدالله زاده ثانی باستان شناس واحد باستان شناسی میراث فرهنگی سبزوار